Apo intèndidu “Pastures of Plenty” pro primu in custa versione incantadora in direta de Joan Baez, de una solennidade agiumai mìstica. Deo non connoschia nudda de s’autore originale de sa cantzone, Woody Guthrie, o de su fatu chi l’aiat iscrita otanta annos a oe. Ma l’apo cantadu, in inglesu, sa prima borta chi apo cantadu in is Istados Unidos, arribadu in Califòrnia e dae tando no apo ismìtidu de dda cantare. Nen de mi ispantare onni borta chi iscobero detàlios noos.
Woody Guthrie est nàschidu in Oklahoma in su 1912, e est autore de melodias omnipresentes in s’imaginàriu de is Istados Unidos, comente “This Land Is Your Land”. “Pastures of Plenty”, dd’at iscrita in su 1941 (duncas, a bintinoe annos), influidu dae sa letura de “The Grapes of Wrath“, de John Steinbeck, un’istòria de misèria, migratzione e ratzismu. Pro cantu tocat a sa mùsica, Guthrie s’est serbidu de melodia traditzionale britànnica e nordamericana, Pretty Polly. Custa voluntade de difùndere sa cultura populare est unu de is tretos caraterìsticos de is cantadores de is Istados Unidos, comente afirmat Ferris (2016):
“American folk singers might best be understood as a particular type of public pedagogue who constructs collective action frames through her music and other pedagogical performances”.
Sa cantzone, comente su libru, narrat su percursu de una famìlia de traballadores de istagione chi migrat dae s’Oklahoma a sa costa Ovest in chirca de una vida mègius, e lompet a su puntu prus sugestivu cun su versu “apo còllidu is frutos tuos, apo marradu is sartos tuos pro chi bufes su merie custu binu de champagne” (in sa tradutzione in catalanu aligheresu). S’impinnu polìticu de Woody Guthrie est istadu costante in totu sa carriera sua, e at influentzadu generatziones intreas de artistas finas a oe: Pete Seeger, Bob Dylan, sa matessi Baez, Tracy Newman, Odetta, Springsteen… fintzas artistas de un’istile musicale diversu dae cussu de Guthrie, comente a Tom Morello de Rage Against the Machine, ammitet s’influèntzia de issu, pro nàrrere, in sa decoratzione de is chitarras suas cun messàgios polìticos. Difatis, su slogan “this machine kills fascists” (‘custa màchina bocit fascistas’) est agiumai icònicu comente s’autore suo.
S’idea de tradùere “Pastures of Plenty” pro afestare sa Die de Sardigna est arribada a s’improvisu, comente a una rivelazione. Su fatu chi sa cantzone tèngiat cincu istrofas est istadu de importu, ca permitiat de cantare onnia istrofa in una lìngua diferente. Comente in àteras ocasiones, m’ant agiudadu a manera disinteressada tradutores e ativistas de s’ìsula (crèditos a suta). Deretu apo bidu crara sa netzessidade de sostituire is riferimentos temporales (comente su Dust Bowl) e geogràficos (Califòrnia, Arizona) cun àteros de su cuntestu europeu atuale, pro denunciare, in una die de reivindicatzione de sa sardidade, is polìticas de sa Fortaleza Europa. In custu sentidu, est istada istimulante meda sa letura de “Sardinian Lives Matter”, de Lai i Watson (2021):
"Immigrants blocked from formal sectors of the economy are relegated to niches that often overlap with perceptions of race (e.g. North African males: street vendors; Eastern European females: elder care). As neofascism and xenophobia rise on the island, there is an increasing need to address the mechanisms of subordination Sardinians are subjected to and those in which they are perpetrators."
Custa connessione cun s’acadèmia, sa tradutzione e sa literadura, m’at permìtidu de cantare “Pastures of Plenty”in cunferèntzias de literadura cumparada, e fintzas in sa sessione de inauguratzione de sa Pacific Ancient and Modern Language Association de Portland, in su mese de ledàmine de su 2023. Est istadu pròpiu in Portland, comente fia provende su repertòriu de su cuntzertu in sa camera de s’hotel, chi apo imparadu un’ùrtima cosa de sa cantzone chi m’at fatu meda cuntentu: “Pastures of Plenty” est istada iscrita in presse, in unu mese, in paris cun àteras binticincu cantzones.
A pustis de unu perìodu de tempus passadu in Los Angeles (chi at incluìdu cuntzertos in Long Beach), Guthrie s’est tramudadu a bìvere pro calicunu mese in Portland, cuntratadu dae su Dipartimentu de s’Internu de is Istados Unidos pro iscrìere cantzones in pitzus de su riu Columbia. E s’est pigadu una domo a sa periferia de sa tzitade, a duos oras de s’hotel meu. Est in cue chi fiat nàscida sa cantzone chi deo aia bortadu, chenze de ddu iscire. Imparende custu, apo tentu sa sensatzione chi in calicuna manera su caminu meu si fiat ammisturende cun is iscenàrios de sa vida de Woody Guthrie, e apo detzìdidu deretu chi s’incràs etotu dia a prenotare sa bitzicleta de s’hotel pro andare a s’indiritzu de sa domo. Comente so lòmpidu, apo sonadu a sa ghenna. Is residentes atuales, chi no aiant mai intèndidu faeddare de Woody Guthrie, non fiant cumbintos d donare reta a cussu tipu chi ddis fiat narende chi boliat cantare sa tradutzione sua de “tenent totus sa gana de dare reta a su tipu chi li narat chi cheriat cantare sa tradutzione sua de “Pastures of Plenty” a in antis de sa domo in ue fiat istada iscrita.
Crèditos
«Terras de abbundu»
Originale de Woody Guthrie / Adatadore: Adrià Martín Mor.
© Copyright de LUDLOW MUSIC INC
Editzione autorizada pro TRO MUSICA ESPAÑA S L
Cantadores:
Adrià Mor (sardu)
Matteo Leone (tabarchin)
Davide Casu (alguerés)
Federico Marras Perantoni (turritanu)
Adrià Mor (gadduresu)
Violinu e viola: Dario Pinna
Produtzione musicale: Antonio ‘Papantò’ Leardi
Ripresas:
Benz Lutumama
Eric Cohen
Daniel Herrera
Marco Fais
Montàgiu vìdeu:
Manuel Soro
Adrià Mor
Tradutziones:
Francesc Ballone (català de l’Alguer)
Riccardo Mura (gadduresu)
Remigio Scopelliti (tabarchinu)
Alessandro Derrù (turritanu)
Adrià Mor (sardu)
Disinnu: Tere Borrell
Editzione gràfica: Camilla Richetti
Ringratziamentos:
Daniela Suárez
Marzia Varaldo
Matondo:
Benz, Dorkas, Hero
Una produtzione Roble Factory.